De Plantage

Panorama’s waren in de 19 de eeuw een populair volksvermaak. In alle grote steden was er wel zo’n gebouw, in Amsterdam al 6 stuks. G.F. Westerman (directeur van Artis) was de initiatiefnemer met een startkapitaal van f250.000 en I. Gosschalk de architect (ook bekend van het Aquarium van Artis).

Er waren 6 grote doeken van 115m lang en 15m hoog met div. historische en landschappelijke thema’s: De intocht in Jeruzalem, Het beleg van Haarlem, Nova Zembla (heel populair!), De kruisiging van Jezus, De verwoesting van Pompeï en Het panorama van Scheveningen (Mesdag).

De opkomst van de bewegende film luidde de neergang in van de panorama’s. Er werd geen vervangende functie voor het gebouw gevonden, het stond leeg en verloederde. De sloop was spectaculair! Met een grote klap stortte de enorme koepel naar beneden. Het Algemeen Handelsblad kopte: De laatste voorstelling was een succes!

Op de plek van het huidige Plancius gebouw (1874-1876) stond het huis van wetenschapper Plancius, die als protestant uit Vlaanderen naar Nederland vluchtte en beroemd werd als cartograaf, astronoom en predikant.

Het werd gebouwd als joodse sociëteit en repetitieruimte voor het koor ‘Oefening baart Kunst’. In 1881 kwam er achterin een wintertuin.

In 1883 werd het pand verkocht en kreeg uiteenlopende bestemmingen:

• Zalencentrum

• Taxicentrale, eerst de Taxi Auto Maatschappij, toen de Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij. De wintertuin moest wijken voor een overkapping.

•  Tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten de taxi’s plaats maken voor een paardenstal en deze vervolgens voor Duitse voertuigen. 

• Na de oorlog verhuurde de ARM een deel aan een lingeriefabriek. 

•  In 1970  huisde er de Ongevallendienst van de Amsterdamse Politie.

•  In 1999 betrok het verzetsmuseum het pand. Deze functie heeft het gebouw nog steeds, annex restaurant "Plancius”.

Op initiatief van de buurt werd in 1998 een voetbalkooi geplaatst voor de straatvoetballers van de Kadijken. Ruud Jan Kokke tekende voor een ontwerp met golvende gaasmatten waardoor de geluidsoverlast beperkt blijft. In eerste instantie stond de kooi nabij Artis, later is hij verplaatst naar de Geschutswerf. De opening werd verricht door voetballer Kiki Musampa en wethouder Guusje ter Horst.

Voor de Tweede Wereldoorlog was de Weesperstraat vergelijkbaar met hoe de Utrechtse Straat nu is - smal, levendig en vol winkels. Na de oorlog was daar weinig van over. Hele blokken werden gesloopt en het zou lang duren voor daar andere bebouwing voor terug kwam.