Czaar Peterbuurt & Het Funen

Czaar Peterstraat, ansichtkaart, rond 1900

Funenkerk, Zeeburgerstraat, 1974, foto Gemeentearchief Amsterdam

De Funenkerk aan de Zeeburgerstraat (tegenover Molen De Gooyer) is gebouwd in 1889 en gesloopt in 1975. De architect was Tjeerd Kuipers en de kerk is ooit gekozen als de mooiste gesloopte kerk van Nederland. Op de foto links is naas de gesloopte kerk nog Karweicentrum Houtsma te zien. Foto's Gemeentearchief Amsterdam.

Foto's van het postcodegebied 1018 zijn lange tijd verzameld en gearchiveerd door Kees Spits, links op de foto. Hij heeft dit archief in 1985 overgedragen aan de Beeldbank van het Stadsarchief. Meer over de carrière van Kees Spits vindt u op de site van het Amsterdammuseum.

Kees Spits met bakfiets, kruidenierszaak hoek Lijndenstraat en Czaar Peterstraat, eind jaren 20.

Molen de Gooyer, foto Ger Roowaan

Nieuwe Vaart vanaf Molen De Gooyer

Molen de Gooyer

Paardentram in de Czaar Peterstraat

In 1906 werd in de Czaar Peterstraat de paardentram opgevolgd door de electrische tram.

'Dubbeltjespanden' in het blok Czaar Peterstraat /Blankenstraat. dit woningbouwproject werd eind 19e eeuw gerealiseerd door de Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen (BVEW), de eerste coöperatieve woningbouwvereniging in Amsterdam.

De naam ‘Dubbeltjespanden’ heeft te maken met het wekelijkse dubbeltje contributie dat leden van de BVEW destijds aan de bouwmaatschappij betaalden. Door het betalen van de huur en de inleg van dit dubbeltje zouden bewoners na twintig jaar eigenaar van hun woning worden. Dit is uiteindelijk niet gelukt. (bron Wiki)

In 2006 werd het laatste Dubbeltjespand gesloopt en maakte plaats voor gezondheidscentrum De Keyzer.

Czaar Peterstraat, Dubbeltjespanden, 1996, foto Walter Swaans

Stoffenhandel in de Czaar Peterstraat, 1982, foto Cary Markerink

Processie in de Czaar Peterstraat

Rijwielstalling. Vermoedelijk in de Czaar Peterstraat

Brandplofpanden Czaar Peterstraat, 2001, foto's Henry Kloostra

Uilke Jans Klaren en zijn vrouw Frouwkje Klazes Hiemstra in 1939. Zij waren de oprichters van de Oosterspeeltuin in 1900. Hun achterkleinzoon Maurits Klaren schreef de biografie van Uilke Jans en een prachtig verhaal over deze scheepstimmerman en grondlegger van het speeltuinwerk in Amsterdam in Ons Amsterdam.

Clubhuis en toiletten van de Oosterspeeltuin in de Czaar Peterstraat, 1995, foto Walter Swaans. De Oosterspeeltuin is in 1900 opgericht door scheepstimmerman Uilke Jans Klaren. Op deze plek aan het begin van de Czaar Peterstraat staat nu nieuwbouw. De speeltuin bestaat nog steeds maar is verplaatst naar het Funenterrein.

Funenterrein bij de Czaar Peterstraat, 1995, foto Walter Swaans

Oosterspeeltuin de Funen en tankstation gezien vanaf de molen, 1981, foto Cary Markerink

Braakliggend terrein op Het Funen, 1996, foto's Walter Swaans

Het Funenterrein, 1997, foto's Walter Swaans

Het Funenterrein

Hier zal een autoluwe en milieuvriendelijke buurt gebouwd worden, gelegen tussen de binnenstad en het Oostelijk Havengebied.

In 1663 werd dit terrein veroverd op het IJ en ging deel uit maken van het Bolwerk van Amsterdam ( een 5 meter hoge muur met bolwerken om de hele stad heen. Het Bolwerk Zeeburg moest het IJ bewaken. Daarna fungeerde het o.a. als rangeerterrein van treinen en als plek voor de wegsleepdienst van parkeerbeheer: een ongezellig terrein dus en een uitdaging voor architecten vanwege het drukke treinverkeer.

Er komen door 9 ontworpen woonblokken, als ‘bonbons’ gelegen in een groen kindvriendelijk gebied afgeschermd voor het treingeluid door een lang woonblok langs het spoor.

Bij de feestelijke start met veel bobo’s en opgetuigd met een VOC –boot en -kostuums, (terwijl dáár ooit het pestkerkhof had gelegen en het VOC in de naburige wijk was gestationeerd), waren de bewoners van die buurt niet uitgenodigd. (Zie het kritische artikel in De Eilander van december 2002.)

Funen 2021, foto Heleen Verschuren

Bolwerk Zeeburg in 2002.

Op Het Funen lag tot in de 19e eeuw Bolwerk Zeeburg, onderdeel van de vestingwerken van Amsterdam. Tijdens opgravingen voor de bouw van de nieuwbouwwijk kwamen de muurresten van het bolwerk tevoorschijn. De restanten zijn nu permanent zichtbaar gemaakt.

Bevoorrading benzinestation, Czaar Peterstraat